Het is een drukte van belang in de speeltuin. Kinderen roetsjen van de glijbaan, rennen rond en maken volop plezier. Toch valt het op: sommige ouders kijken meer op het scherm van hun smartphone dan naar hun kind. Is dat wel okay?
“Weet jij hoe vaak je je telefoon in handen hebt?”
Om op te groeien tot sociale en evenwichtige tieners, hebben kinderen van jongs af aan oprechte aandacht nodig van hun ouders. Samen wandelen, spelen, praten. Vroeger was dat makkelijker. Ging het gezin het huis uit, dan was er geen smartphone die continue piepte en ook om aandacht vroeg. Hoe anders is dat nu. Tegenwoordig delen kinderen de aandacht van hun ouders met de smartphone. En niet iedere ouder is zich daarvan bewust. Weet jij hoe vaak je je telefoon in handen hebt?
De gemiddelde smartphone-eigenaar kijkt 221 keer per dag op zijn telefoon.
Dat is niet weinig. In een week is het gemiddelde 1.500 keer. En hoewel je via je telefoon wel online interactie aangaat, check je uit van het gezin om je heen. Wat dat met je kinderen doet? Onderzoekers in de Verenigde Staten stelden vast dat zeventig procent van de ouders tijdens een maaltijd in een restaurant afgeleid is door hun smartphone. Ondertussen vroegen de kinderen op een negatieve manier om aandacht – door te klagen en zich te misdragen.
“Sommige kleuters is nog niet klaar om naar school te gaan. Deze kinderen hebben spraakproblemen en slecht ontwikkelde sociale vaardigheden.”
In het Verenigd Koninkrijk luidden basisschoolleraren de noodklok. Een derde van de kleuters is volgens hen nog niet klaar om naar school te gaan. Deze kinderen hebben spraakproblemen en slecht ontwikkelde sociale vaardigheden. En dat wijten ze onder andere aan ouders die meer op hun telefoon kijken dan dat ze met de kinderen praten. Zoals een leraar vertelt: ‘Er is weinig interactie tussen ouder en kind. Een vierjarige weet hoe hij een smartphone moet gebruiken, maar kan geen gesprek voeren.’
Als een baby lacht, wil het een lach terug.
Dat vertelt pedagogisch adviseur Nelleke den Herder in het artikel Appen boven de kinderwagen. ‘Gericht bezig zijn met je kind, spelen, echt luisteren, heeft veel invloed’, zegt ze. Een sterk voorbeeld dat ook zij aanhaalt is inmiddels miljoenen keren bekeken op YouTube. In het ‘frozen face experiment’ is te zien hoe pijnlijk het voor een baby is om genegeerd te worden.
De film start met een normale interactie tussen moeder en baby. De moeder geeft aandacht aan de baby, kopieert het gedrag en maakt geluidjes en de baby reageert daar vrolijk op. Dan draait de ouder het gezicht even weg: wanneer ze terugkijkt heeft ze een paar minuten lang een emotieloos gezicht.
De baby reageert sterk op deze verandering en probeert op allerlei manier een reactie uit te lokken. Uiteindelijk slaat het gedrag van de baby om in boosheid, wegkijken en verdriet. Zodra de moeder vervolgens weer contact maakt, is de baby snel weer gerustgesteld.
Wetenschappers concludeerden hieruit dat actieve aandacht heel belangrijk is voor een opgroeiende baby. Sterker nog: een ouder die met veel aandacht, gevoel en respons communiceert, voedt sociaal zeer weerbare kinderen op. Een gebrek aan respons – negeren – leidt ertoe dat kinderen zich minder gehoord voelen. Zij zoeken veel sneller op een negatieve manier contact en scoren laag op sociaal gedrag.
Dat aandacht ontzettend belangrijk is, constateerde ook Kinderombudsvrouw Margrite Kalverboer ook na haar kinderrechtentour door Nederland. Uit haar gesprekken met kinderen concludeerde ze kort maar krachtig dat kinderen aandacht willen. ‘Belangrijkste opmerking: Praat met ons, zie ons.’
“ Een ouder die met veel aandacht, gevoel en respons communiceert, voedt sociaal zeer weerbare kinderen op ”
Minder smartphone leidt tot meer contact.
Het kan een kind kwetsen wanneer je teveel aandacht besteedt aan je mobiel. Wil jij minder bezig zijn met je smartphone in het bijzijn van je kind(eren)? Dit zijn enkele tips die andere ouders al toepassen:
Tijd inplannen voor je kinderen – en daarbij de telefoon wegleggen
Speeltijd is tijd zonder de telefoon. Zo kun je in het spel meegaan met je kind. Zoekt het kind oogcontact of een reactie, dan kun je dat ook echt geven.
Eten aan tafel – telefoon uit zicht
Samen eten is voor veel gezinnen een rustmoment. Zorg ook dat andere schermen, zoals televisie, computer of tablet, uit zijn. Nu kun je met aandacht naar elkaar luisteren.
Wees je bewust van je voorbeeldfunctie
Zou jij het leuk vinden wanneer je bij een vriend te zijn die steeds op zijn smartphone kijkt? Nee toch? Door vaak onze mobiele telefoon te pakken, geven we de boodschap aan onze kinderen dat ze niet onze volledige aandacht hebben. Een kind kan hier bovendien uit opmaken dat een momentje niets doen of vervelen, onmogelijk is zonder mobiele telefoon.
Mag ik dan nooit meer op mijn telefoon kijken?
Wat nou als je als ouder zelf even behoefte hebt aan inchecken op de sociale media? Een momentje voor jezelf? Dat kan natuurlijk nog steeds. Helemaal zonder smartphone leven is echt niet nodig. Maar wees je wel bewust van je ‘schermtijd’ in het bijzijn van je kind. Je kan er ook voor kiezen om het kind te betrekken bij je scherm en wat je doet. Er zijn veel leuke lees- en leerspelletjes voor alle leeftijden die je kan installeren op je tablet of smartphone.
Af en toe de telefoon uit of wegleggen heeft bovendien ook voordelen voor jezelf. Uiteindelijk geniet jij ook meer van kleine dingen als je niet steeds wordt afgeleid door de smartphone. Dus, zet ‘m af en toe even uit en geniet van die rustige momenten.
Hoe verdeel jij je aandacht tussen je smartphone en je kind? Laat het weten in een reactie.
Herman Noordstrand
Laat een reactie achter
Over het Monkey Donky Blog Op onze blog verschijnen regelmatig interessante en leuke artikelen over alles wat met kinderen, opvoeding, gezondheid en ouders te maken heeft. Lees je mee?
