Je hebt een driftige peuter die niet luistert. Een boos jongetje of meisje dat gilt en zich onmogelijk gedraagt. De peuterpuberteit is voor veel ouders even omschakelen. Want van een kind dat zich eerder lief en gehoorzaam gedroeg, kan je kleine zomaar transformeren naar een driftkikkertje dat flink om zich heen slaat. Hoe ga je om met de driftbuien van je peuter?
“een kind dat zich eerder lief en gehoorzaam gedroeg, kan je kleine zomaar transformeren naar een driftkikkertje dat flink om zich heen slaat”
Driftbuien van de peuter
Vanaf hun eerste verjaardag ontwikkelen kinderen zich snel. Ze gaan lopen, de wereld verkennen. Ze willen steeds meer zelf doen en bepalen. Tussen twee en drie jaar slaat de peuterpuberteit toe. Het is dan heel normaal dat er af en toe een flinke driftbui de kop opsteekt. En ja, wat dat betreft is een peuter van twee net zo onberekenbaar als een tornado. Zit je het ene moment gezellig pannenkoeken te eten, een seconde later vliegt het bestek door de lucht. Want er gebeurt iets tegen de zin van het kind – het rietje is gebogen of er zit een verkeerde kleur beleg op de pannenkoek.
Kun je er bij andere ouders nog om lachen als ze vertellen hoe hun peuter krijsend bij het snoepvak in de supermarkt stond of languit huilend op de stoep was gestort – als het jou overkomt, is het moeilijk je niet opgelaten te voelen.
Onhandelbare peuter
Grenzen verkennen en moeilijk gedrag vertonen: het hoort bij een opgroeiend kind. Iedere ouder krijgt er onherroepelijk mee te maken en het is goed om je dat te realiseren. Ondanks dat het een zware tijd kan zijn, is het wel een essentiële periode voor een kind waarbij belangrijke ontwikkelingen plaatsvinden. Zoals leren omgaan met grenzen, negatieve emoties leren reguleren en het opbouwen van een zelfbeeld, de eigen ik. Je kind begint nu langzaamaan zelfstandiger te worden.
Peuterpuberteit is een fase
Professor en psycholoog Claire B. Kopp legt in een artikel op de Engelse site Babycenter uit: ‘Peuters begrijpen steeds meer woorden die ze horen. Maar hun eigen spraakvaardigheden zijn nog beperkt. Wanneer een kind niet kan vertellen wat het wil en hoe het zich voelt, stapelt de frustratie zich op.’ En dat komt er dan met een behoorlijk volume uit.
Daarbij zijn kleine kinderen ook nog eens ontzettend ongeduldig en kunnen ze zich nog niet goed beheersen. Wil een kind iets, dan moet het nu meteen. Kinderpsycholoog Tischa Neve: ‘Constant zoeken ze de grenzen op. De grap is dat ze die grenzen ook heel hard nodig hebben. Eigenlijk vragen ze je: wees duidelijk en strikt, houd je aan de grens, maar laat mij daar wel even lekker onredelijk boos over zijn.’
Gelukkig is de peuterpuberteit een fase. De driftbuien nemen af vanaf het derde jaar. Dan kan een kind namelijk steeds beter zijn wensen en gevoelens onder woorden brengen. Rond het vijfde jaar zijn de woedeaanvallen zo goed als verdwenen.
Woedeaanvallen peuter voorkomen
Natuurlijk is voorkomen beter dan genezen. Zorg dat je kind niet steeds in situaties komt waarin je als ouder nee moet zeggen. Geef het dingen te doen. Geef duidelijke regels en leg uit waarom iets niet mag. Eten moet je niet als troost gaan gebruiken, maar soms merk je dat je kind prikkelbaar wordt wanneer het honger heeft. Dan kan je wel wat gezonde snacks bij de hand houden. Verder kun je als ouder de volgende acties ondernemen
1. Keuzes
Omdat je peuter zoekt naar zijn of haar onafhankelijkheid, is het ook goed om wat meer keuzes aan te gaan bieden. Niemand houdt ervan gecommandeerd te worden. Dus in plaats van ‘eet je sperziebonen’, kun je ook vragen ‘wil je liever sperziebonen of worteltjes’? Daarmee geef je twee keuzemogelijkheden – wat dus nog heel overzichtelijk is voor je kind – en toch voelt je peuter iets meer controle.
2. Nee geen kans geven
Een peuter in de nee-fase zegt ook vaak nee terwijl hij of zij ja bedoelt. Lastig! Stel daarom zo min mogelijk ja-neevragen. En dat kun je doen door weer (beperkte) keuzes voor te leggen: ‘Wil je tekenen of met de blokken spelen?’
3. Duidelijkheid
Om alvast voor te bereiden op een nieuwe situatie, is het ook prettig voor een kind om te horen wat er gaat gebeuren. ‘Je mag nog een keer van de glijbaan en dan gaan we naar huis om te eten.’
4. Routine
Een voorspelbare dagindeling voorkomt menig woede-uitbarsting. Bijvoorbeeld: na het eten naar bed. Je kind weet al dat hij na het eten naar bed gaat. Dat gebeurt toch altijd, dus waarom nog protesteren?
En nee, het zal niet altijd lukken om een driftbui te voorkomen. En misschien merk je ook wel dat het ene kind temperamentvoller is dan het andere.
Tips om om te gaan met een driftige peuter in de peuterpuberteit:
Wat moet je wel en wat moet je juist niet doen als je peuter in een driftbui raakt?
- Vertel rustig wat het kind moet doen. Bijvoorbeeld: ‘Abel, stop nu met schreeuwen. Als je iets wilt, dan kun je er om vragen.’
- Negeren. Geef je kind pas weer aandacht als het gekalmeerd is. Dit kun je eerst thuis oefenen, zodat je weet of het ook werkt wanneer je bijvoorbeeld in de supermarkt bent.
- Ga nooit in discussie, geef niet toe aan de ‘eisen’ van je kind en blijf kalm. Toegeven aan de grillen van je kind of zelfs boos worden: dat werkt averechts. Je peuter moet leren om zijn gevoelens op een aanvaardbare manier te uiten.
- Geef een knuffel en een complimentje als je peuter zich weer goed gedraagt.
Beter zelf een time-out dan schreeuwen tegen je peuter
Als de vlekken je in de nek springen en je je kind het liefst achter het behang plakt, neem dan zelf een time-out. Eigenlijk is het best grappig dat je kind vandaag al honderd keer nee heeft gezegd. Dat is nog eens een eigen willetje hebben. Geen zorgen, met het toenemende zelfbewustzijn van je kind en de mogelijkheid om beter onder woorden te brengen wat hij of zij wil, nemen ook de driftbuien af. Voor je het weet, is je dondersteen weer een lief kind. Hier werken we ook in de kinderopvang aan. En dan heb je nog een paar prachtige jaren voor de boeg tot de puberteit voor de deur staat.
Heb jij nog tips of zit je zelf met het probleem van een driftige puber? Laat een reactie achter onder dit artikel.
Meer lezen over peuters?
