Weet je nog, vroeger buiten hutten bouwen, slootje springen en stiekem een fikkie stoken met een gevonden doosje lucifers? Veel kinderen kunnen zich er tegenwoordig nauwelijks iets bij voorstellen. Niet zo gek ook, want de moderne mens zit gemiddeld zo’n negentig procent van de tijd binnen, tussen vier muren! Zeker met de opkomst van de computer, tablet en spelcomputer. Kinderen spelen steeds minder buiten. En dat terwijl buitenspelen ontzettend goed is voor kinderen! Wat is het belang van buitenspelen en de risico’s die buitenspelen met zich meebrengt?
“Door buiten te spelen worden kinderen creatiever in hun denken en handelen.”
Over buitenspelen
Eerst even over dat buitenspelen. Buitenspelen is hartstikke goed voor kinderen! Kinderen leren en ontwikkelen zich onder andere door te bewegen. Buiten is hier letterlijk meer ruimte voor dan binnen, waardoor kinderen veel andere ervaringen opdoen. Mark Mieras, wetenschapsjournalist gespecialiseerd in hersenontwikkeling, pleit voor meer buitenspelen in een groene omgeving. Met groene omgeving bedoelt hij “een rijke omgeving die veel meer ruimte, prikkels en aanknopingspunten biedt voor gevarieerd spelgedrag en complexere bewegingen.” Da’s dus wat anders dan een standaard speeltuin met schommel en wipkip 😉. 
Risicovol spelen
Dat spelen in een groene omgeving brengt natuurlijk andere risico’s met zich mee dan op je speelkleed een Lego-kasteel bouwen. Volgens Veiligheid.nl is de definitie van risicovol spelen “wanneer kinderen aan de slag gaan met spannende, uitdagende en avontuurlijke activiteiten, waarbij een risico bestaat op een (kleine) verwonding. Tijdens risicovol spelen, testen en verleggen kinderen hun grenzen door nieuwe activiteiten uit te proberen en hun angsten te overwinnen. De opwinding, spanning en trots die kinderen ervaren tijdens het ontdekken en opzoeken van hun grenzen maakt dat kinderen risicovol spelen heel leuk vinden.”
De beschermende ouder
“Kinderen krijgen steeds minder ruimte om te leren omgaan met risico’s.”
Hoe kun je risicovol spelen?
Hoe zorg je er nu voor dat je kind wél de positieve effecten van risicovol (buiten)spelen ervaart, zonder dat je elke week naar de eerste hulp moet? De site Veiligheid.nl geeft heel veel praktische tips over hoe je niet alleen je kind kunt laten wennen aan risicovol spel, maar vooral ook jezelf als ouder/verzorger 😉. Begin bijvoorbeeld klein, door je kind wat vaker buiten jouw zicht te laten spelen. Eerst alleen buiten in de zandbak terwijl jij binnen de vaatwasser uitruimt, later zelf naar het speeltuintje achter jullie huis. Bij spelen met snelheid kun je denken aan lekker achter elkaar aanrennen en pakspelletjes doen. Ook duw- en trekspellen (stoeien) kunnen al snel, zolang de afspraken wel duidelijk en helder zijn voor iedereen die meedoet. 
“We stimuleren kinderen om zelf de wereld om hen heen te ontdekken.”
Risicovol spel op het kinderdagverblijf
Op onze kinderopvang zijn de pedagogisch medewerkers de hele dag bezig met het inschatten van risico’s. We zoeken continu de balans in wat een kind al kan en wat het bijna kan. De (buiten)speelmomenten op de groepen worden aangepast op die afwegingen voor risicovol spel. Naast dat er met speeltoestellen wordt gespeeld is er ook ruimte voor uitdagend spelmateriaal. Daarnaast gaan we regelmatig op pad in de buurt om te kijken wat er te beleven valt, bijvoorbeeld naar het park. We kijken, spelen mee en observeren de kinderen. We kijken naar wat kinderen zelf al kunnen doen of kunnen bedenken en grijpen niet meteen in wanneer een kind iets onderneemt. We stimuleren kinderen om zelf de wereld om hen heen te ontdekken. Elk kind is anders, elk kind leert anders en elk kind heeft zijn eigen leerbehoeftes waar de pedagogisch medewerkers op inspelen.
Onze tips
Onze conclusie: buitenspelen en daarbij een beetje risico opzoeken is hartstikke belangrijk! Risicovol spel is heel erg leerzaam en zorgt voor veel ontwikkeling. Op onze opvanggroepen passen we dit toe in ons activiteitenaanbod. Of wij nog tips voor jullie hebben? Zekers! Komen ze:
- Ga naar buiten. Gewoon gaan! Zoek een groene speelomgeving, bijvoorbeeld een park of bos en laat je kind lekker ravotten. En dan niet alleen bij mooi weer, maar ga ook eens op pad met regen. Dat is een hele andere belevenis voor je kind. In en rondom Groningen zijn een heleboel leuke natuurspeeltuinen te vinden die geschikt zijn om risicovol te kunnen spelen. Zoals Natuurspeeltuin Oerrr bij Kardinge en Natuurspeeltuin De Onlanden in Eelderwolde. Maar ook blotevoetenpaden zijn hier geschikt voor.
- Probeer activiteiten naar buiten te verplaatsen. Zet bijvoorbeeld het speelwinkeltje eens in de tuin. Of speel buiten het oldschool spel voetje van de vloer. Zelf ook meedoen hé!
- Laat je kind spelen met kosteloos materiaal. Dit zijn bijvoorbeeld oude lakens, planken, grote en kleine (eier)dozen, lege wc-rollen enzovoort. Dit stimuleert je kind om creatief na te denken en te handelen.
- Op ons Pinterestbord over risicovol spelen vind je meer informatie en tips voor activiteiten en attributen om mee te spelen!
- Moedig je kind aan wanneer het iets nieuws probeert. Waarschuw niet te snel en grijp in wanneer het risico onaanvaardbaar wordt. Vergeet dan niet om uit te leggen waarom je ingrijpt.
- Hoe viezer, hoe beter is ons motto. Wees niet bang dat je kind vies wordt of zich een gat in z’n broek valt. Oude kleren, een overall of regenjas aan en gaan met die banaan. De wasmachine draait wel!
Tenslotte…
…willen we je meegeven dat je vooral je eigen aanpak moet kiezen. Laat je niet belemmeren door de aanpak of meningen van andere ouders. Ieder kind is anders, karakters en ontwikkelingsfases spelen een grote rol en jij sluit aan bij wat jouw kind kan en nodig heeft. Veel buitenspeelplezier!
